CSE ve Kaynak Yılı Tutarsızlıkları
Bilimsel yazımda kaynak kullanımı, bir çalışmanın güvenilirliği ve akademik değeri açısından temel taşlardan biridir. Ancak yalnızca kaynak göstermek değil, bu kaynaklara ait bilgilerin doğru, tutarlı ve izlenebilir biçimde sunulması da en az onun kadar önemlidir. Özellikle yayın yılı, bilimsel literatürün kronolojik bütünlüğünü sağladığı için dikkatle yazılmalıdır. CSE (Council of Science Editors) stili, bu bütünlüğü korumak adına kaynakların yıl bilgisiyle ilgili belirli standartlar belirlemiştir.
Ne var ki birçok akademik metinde kaynak yılı tutarsızlıkları, yani kaynakçada belirtilen yıl ile metin içi atıfta geçen yıl arasında uyuşmazlıklar göze çarpar. Bu tutarsızlıklar; yazar hatasından, veri tabanı karışıklıklarından, baskı yılı ile yayın yılı arasındaki farktan veya yanlış çeviri uygulamalarından kaynaklanabilir. Her ne sebeple olursa olsun, bu tür hatalar akademik güvenilirliğe zarar verir ve CSE stilinin temel ilkeleriyle çelişir.
Bu yazıda, CSE stilinde kaynak yılı tutarsızlıklarının nedenleri, metin içi ve kaynakça uyumu nasıl sağlanır, ön baskılar (preprints), kabul edilen fakat basılmamış yazılar, çeviri kaynaklar ve tekrar baskılarda yıl nasıl yazılır, yayın yılı denetimi için dijital araçlar, yaygın hatalar ve çözüm yolları, örnekli anlatımlar ile detaylı olarak ele alınacaktır.
CSE Stilinde Yayın Yılının Önemi
-
Kaynağın güncelliğini gösterir.
-
Araştırmanın hangi döneme ait olduğunu belirtir.
-
Metin içi ve kaynakça arasında bağ kurar.
-
Aynı yazarın birden fazla çalışmasını ayırt etmeyi sağlar.
CSE Formatında Yayın Yılı Yazımı
Genel format (kaynakçada):
Yazar Soyadı Ad Harf. Yayın yılı. Makale başlığı. Dergi adı. Cilt(sayı):sayfa aralığı.
Metin içi atıf:
(Yılmaz 2021)
(Kaya ve Demir 2020)
Kaynak Yılı Tutarsızlıklarının Başlıca Nedenleri
1. Metin içi atıf ile kaynakçada yıl farkı
-
Örnek hata:
Metin içi: (Yıldız 2021)
Kaynakça: Yıldız B. 2022…
Çözüm: Her iki alanda da aynı yıl kullanılmalı.
2. Preprint (ön baskı) makalelerde basım ve gönderim yılı farkı
-
CSE’de ön baskılar “in press” ya da “[preprint]” olarak belirtilmeli.
Doğru örnek:
Kaya M, Özdemir H. [date unknown]. Investigating gene mutation in rare disorders [preprint]. bioRxiv.
Metin içi: (Kaya ve Özdemir [t.y.])
3. Kabul edilen ama henüz yayımlanmayan çalışmalar
-
CSE’ye göre “in press” etiketiyle gösterilir.
Örnek:
Arslan T. [in press]. Genetic mapping in diabetic patients. J Genet Res.
4. Yeniden basım (reprint) eserlerde yıl seçimi
-
CSE stilinde ilk basım yılı esas alınır, yeni baskı yılı parantez içinde verilir.
Örnek:
Darwin C. 1859. On the origin of species. London (GB): John Murray. Reprinted 2005 by Penguin Books.
5. Çevrilmiş kaynaklarda orijinal yayın yılıyla çeviri yılı karışıklığı
-
CSE’ye göre her iki yıl da yazılabilir.
Örnek:
Freud S. 1923. The ego and the id. (Translated 2004 by James Strachey). New York (US): Norton.
Metin İçi ve Kaynakçada Yıl Tutarlılığını Sağlama Yolları
-
Metin yazımı bittiğinde tüm kaynakları yıl açısından gözden geçirin.
-
Zotero, EndNote gibi yazılım araçlarında “year” alanını tek referans noktası olarak kullanın.
-
Birden fazla çalışması olan yazarlar için (Yılmaz 2020a, 2020b) biçimini kullanın.
-
URL veya DOI ile erişilen kaynaklarda erişim yılı ile yayın yılı ayrımına dikkat edin.
Yaygın Hatalar Tablosu
| Hatalı Uygulama | Açıklama | CSE’ye Uygun Biçimi |
|---|---|---|
| (Demir 2021) – kaynakçada 2020 | Metin içi ve kaynakça uyumsuz | Her iki yerde de 2021 olmalı |
| Freud 2004 olarak yazmak | Asıl yayın tarihi göz ardı edilmiş | Freud 1923. (Translated 2004…) |
| [Yıldız t.y.] (tarih yok) atıf yapılmış | Kaynakça da “[date unknown]” kullanılmalı | Yıldız F. [date unknown]. Title. Source. |
| Sadece “in press” yazılmış, dergi belirtilmemiş | Bilgi eksik | Arslan T. [in press]. Title. Journal name. |
Dijital Araçlarla Yıl Tutarlılığı Denetimi
-
Zotero + Better BibTeX eklentisi
-
EndNote citation summary
-
Grammarly Premium + Plagiarism checker
-
Manuel kontrol: Word’de Kaynakça ve Metin İçi Yıl eşleştirme
Örnekli CSE Uyumlu Kaynak Yazımları
-
Basılmış makale:
Yılmaz S. 2021. DNA dizileme teknolojileri. Genetik Bilim Dergisi. 18(2):100–115.
-
Kabul edilmiş ama henüz basılmamış çalışma:
Arslan T. [in press]. Genetic mapping in diabetic patients. J Genet Res.
-
Preprint:
Kaya M, Özdemir H. [date unknown]. Investigating gene mutation in rare disorders [preprint]. bioRxiv.
-
Çeviri kitap:
Freud S. 1923. The ego and the id. (Translated 2004 by James Strachey). New York (US): Norton.
Sonuç
Bilimsel yazımda her detay önemlidir, ancak bazıları sistemin bütünlüğü için kritiktir. Yayın yılı, bu kritik unsurlardan biridir. Özellikle CSE stilinde, yıl bilgisi yalnızca tarih belirtmek değil; çalışmanın zamansal bağlamını, güncelliğini ve güvenilirliğini ortaya koyan bir kimlik işlevi görür.
Bu yazıda, CSE yazım stilinde kaynak yılı tutarsızlıklarının nedenleri, çözüm yolları, doğru örnekler, preprint ve in press çalışmalarda yıl gösterimi, çeviri ve yeniden basım kaynaklarında yıl kullanımı, metin içi ve kaynakça uyumunun nasıl sağlanacağı gibi tüm detaylar kapsamlı bir şekilde sunulmuştur. Ayrıca, bu yazı; araştırmacılara dijital araçlarla yıl denetimi yapmaları için öneriler de sunmuştur.
Unutulmamalıdır ki, bir kaynakla ilgili en ufak tarihsel hata, araştırmanın genel güvenilirliğini sorgulatabilir. CSE stili, bu hataların önüne geçmek için yazara sistemli bir yapı sunar. Bu sistemi doğru uygulayan yazarlar, yalnızca biçimsel değil, aynı zamanda etik bir bütünlüğü de sağlamış olurlar.
Sonuç olarak, akademik metinlerde yıl bilgisi sadece bir rakam değil; bilginin doğduğu zamanın izidir. Bu izi doğru takip etmek, araştırmanın sağlamlığı ve bilimin sürekliliği için vazgeçilmezdir. CSE stili, bu izleri okunur ve güvenilir hale getire
Akademi Delisi, eğitim ve akademik destek alanında kapsamlı hizmetler sunan öncü bir platformdur. Öğrencilerin akademik başarılarına yön verirken, onları bilgiyle buluşturmayı ve potansiyellerini en üst düzeye çıkarmayı amaç edinmiş bir ekibiz. Sitemiz bünyesinde ödevlerden projelere, tezlerden makalelere kadar geniş bir yelpazede destek sağlıyoruz. Alanında uzman yazarlarımız, öğrencilere özgün içerikler sunarken, aynı zamanda onlara araştırma, analiz ve yazım konularında rehberlik ederek kendilerini geliştirmelerine yardımcı oluyor.
Akademik hayatın zorluklarıyla başa çıkmak artık daha kolay. Akademi Delisi olarak, öğrencilere sadece ödevlerinde değil, aynı zamanda araştırma projelerinde, tez çalışmalarında ve diğer akademik gereksinimlerinde de destek sağlıyoruz. Sunduğumuz kaliteli hizmetler sayesinde öğrenciler zamanlarını daha verimli bir şekilde kullanabilirler. Uzman ekibimiz, her bir öğrencinin ihtiyaçlarına özel çözümler üreterek, onların akademik hedeflerine ulaşmalarına katkı sağlar.
Gelişmiş kaynaklara erişimden akademik yazım kurallarına, araştırma yöntemlerinden kaynakça oluşturmaya kadar her aşamada öğrencilere destek sunan Akademi Delisi, eğitimde yeni bir perspektif sunuyor. Amacımız, öğrencilere sadece geçici çözümler değil, aynı zamanda uzun vadeli öğrenme ve başarıya giden yolda rehberlik etmektir.
cse bibliographic year issues cse bibliography year conflict cse çeviri yıl yazımı cse citation chronology cse citation date best practice cse citation date etik kural cse citation date unknown cse citation dual year cse citation year fix cse endnote date ayarı cse eski basım yeni yıl cse in press nasıl yazılır cse journal date yazımı cse kabul edilmiş yazı cse kaynak in press gösterimi cse kaynak listesi yılı cse kaynak yeniden baskı cse kaynak yılı hataları cse kaynak yılı kontrol cse kaynak yılı nasıl yazılır cse kaynak yılı tutarsızlığı cse kaynak yılı yazım şekli cse kaynakça çelişkili tarih cse kaynakça yıl sorunu cse kitap baskı yılı cse manual year check cse metin içi yıl tutarsız cse preprint citation rules cse publication timeline cse publication vs access date cse publication year error cse publishing delay year cse reference year vs access cse source date mistake cse source double year cse style preprint yazımı cse t.y. ne demek cse tarih eksikliği cse tarih yok atıf cse thesis year difference cse translated book year cse yayım yılı etik cse yayın yılı hatası cse yazımda tarih düzeltme cse year correction zotero cse year in brackets cse year mismatch citation cse year validation tool