CSE Citation’da Çeviri Eserler
Bilimsel bilgi üretimi, sadece özgün araştırmalardan değil, aynı zamanda geçmişte farklı dillerde yayımlanmış ve günümüzde hâlâ geçerliliğini koruyan kaynakların çevrilip yeniden yorumlanmasından da beslenir. Bir başka dille yazılmış bilimsel eserin, farklı bir dilde yapılan çevirisi, bu bilginin yeni bir akademik kitleye ulaşmasını sağlar. Ancak bu tür içeriklerin bilimsel çalışmalarda kullanılması ve CSE (Council of Science Editors) stiline uygun biçimde kaynak gösterilmesi, belirli etik ve biçimsel kuralları gerektirir.
CSE stilinde çeviri eserlerin doğru ve güvenilir şekilde referans gösterilmesi; çalışmanın bilimsel saygınlığını artırır, özgün yazara saygı gösterilmesini sağlar ve okuyucunun kaynaklara erişimini kolaylaştırır. Bu yazıda, CSE sistemine göre çeviri kitaplar, makaleler ve belgelerin nasıl kaynak gösterileceği, çevirmenin nasıl belirtilmesi gerektiği, orijinal yayın bilgileri, çoklu çeviri durumu, çevirideki farklılıklar, etik ilkeler ve sık yapılan hatalar detaylı biçimde ele alınacaktır.
CSE’ye Göre Çeviri Eserlerin Kaynak Gösteriminde Temel Kurallar
CSE stilinde çeviri eserler kaynak gösterilirken aşağıdaki bilgiler mutlaka yer almalıdır:
-
Orijinal yazar(lar)
-
Çeviri başlığı (hedef dilde)
-
Çeviren kişi veya kişiler
-
Yayın yeri ve ülke kodu
-
Yayıncı
-
Yayın yılı
Opsiyonel olarak: Orijinal yayının yılı ve adı da verilebilir (eğer akademik katkı açısından önemliyse).
CSE Formatında Çeviri Kitap Yazımı
Format:
Yazar Soyadı Ad Baş Harfi. Yıl. Kitap başlığı [hedef dilde]. Çev. Çevirmenin Adı Soyadı. Yayın yeri (ülke kodu): Yayıncı.
Örnek:
Foucault M. 2002. Kelimeler ve Şeyler. Çev. Türe A. İstanbul (TR): İmge Kitabevi Yayınları.
Opsiyonel Orijinal Bilgi Eklenmiş Hâli:
Foucault M. 2002. Kelimeler ve Şeyler [The Order of Things, originally published in 1970]. Çev. Türe A. İstanbul (TR): İmge Kitabevi.
Çeviri Makale veya Bölüm Kaynağı
Eğer bir kitap bölümü ya da akademik makale çevrilmişse, format biraz değişir.
Format:
Yazar Soyadı Ad Baş Harfi. Yıl. Bölüm başlığı. In: Kitap adı. Çev. Çevirmen Adı. Yayın yeri (ülke kodu): Yayıncı. s. sayfa aralığı.
Örnek:
Kuhn TS. 1995. Bilimsel Devrimlerin Yapısı. Çev. Turhan İ. İstanbul (TR): Alan Yayıncılık. s. 34–58.
Birden Fazla Çevirmeni Olan Eserlerde Yazım
Çevirmen sayısı ikiden fazlaysa ilk çevirmenin adı verilir, ardından “ve ark.” ifadesi eklenir.
Örnek:
Derrida J. 1998. Gramatoloji Üzerine. Çev. Kılıç A ve ark. Ankara (TR): Dost Kitabevi.
CSE Metin İçi Atıf Örnekleri – Çeviri Eserlerde
Metin içi atıf her zaman yazar adı ve yayın yılına göre yapılır. Çevirmen adı metin içine dâhil edilmez.
Örnek:
Metnin anlam katmanları Foucault’nun (2002) çerçevesinde değerlendirilebilir.
(Kuhn 1995; Derrida 1998)
Orijinal ve Çeviri Aynı Anda Kullanılıyorsa
Bazı durumlarda hem orijinal hem çeviri eser çalışmada kullanılır. Bu durumda her iki kaynak da ayrı ayrı gösterilmelidir.
Örnek – Orijinal İngilizce Eser:
Foucault M. 1970. The Order of Things. New York (US): Vintage Books.
Örnek – Türkçe Çeviri:
Foucault M. 2002. Kelimeler ve Şeyler. Çev. Türe A. İstanbul (TR): İmge Kitabevi.
Çeviri Eserlerin Etik Kullanımı
1. Çeviri ile Orijinalin Farkları Varsa Belirtilmeli
Metne alınan alıntılar, eğer çeviride farklılık yaratacak şekilde çevrilmişse bu durum not olarak eklenmelidir.
Örnek:
“Kelimelerin tarihsel düzenlenişi” ifadesi, orijinal metinde “historical arrangement of signs” olarak geçmektedir.
2. Çevirmenin Akademik Katkısı Belirtilmeli
Bazı durumlarda çevirmen sadece çeviri yapmaz, metne önsöz, açıklama ya da dipnot da ekler. Bu durumda metin içinde:
(Foucault 2002, Çevirmenin Önsözü)
şeklinde doğrudan çevirmenin katkısına atıf yapılabilir.
Açık Erişim Çeviri Metinleri
Eğer çeviri metin bir web platformunda veya açık kaynak dizininde yayımlanmışsa, CSE stiline göre erişim bilgileri ve tarihi eklenmelidir.
Örnek:
Heidegger M. 2020. Varlık ve Zaman. Çev. Arslan A. [accessed 2023 Nov 15]. https://acikceviri.org/varlik-ve-zaman
CSE Stilinde Çeviri Tez veya Rapor Gösterimi
Bazı uluslararası tezler başka dillere çevrilip yayımlanabilir. Bu durumlarda hem tez bilgisi hem çeviri bilgisi verilir.
Örnek:
Tanaka H. 2019. Şehir Planlamasında Yeşil Alan Stratejileri. Çev. Gürsoy M. Ankara (TR): ODTÜ Kütüphanesi. [translated from: Green Space Strategies in Urban Planning, Tokyo University, 2017].
CSE’ye Göre Sık Yapılan Hatalar
| Hata | Açıklama | Doğrusu |
|---|---|---|
| Yalnızca çevirmen adını yazar olarak göstermek | Orijinal yazar göz ardı edilir | Yazar adı önce, çevirmen sonra verilmelidir |
| Çevirinin yapıldığı dil belirtilmemesi | Okuyucunun erişimini zorlaştırır | Hedef dildeki başlık yazılmalı |
| Orijinal yayını atlamak | Bilginin kaynağı eksik kalır | Gerekirse orijinal yayını da listeleyin |
| Çevirideki dipnotlara atıf yapılmaması | Akademik katkı göz ardı edilir | Çevirmenin ek açıklamaları belirtilebilir |
Çeviri Eserlerde Kaynak Gösteriminin Önemi
-
Yazar hakkına saygı gösterilir.
-
Çevirmen katkısı açıkça belirtilir.
-
Metnin doğruluğu denetlenebilir olur.
-
Okuyucunun orijinal kaynağa ulaşması kolaylaşır.
-
Akademik etik kurallarına uyum sağlanır.
Sonuç
Bilimsel üretim evrenseldir, ancak bu evrensellik dil sınırlarını aşmakla mümkün olur. Farklı dillerde yazılmış önemli eserlerin çevirileri, bilgiye ulaşımı demokratikleştirir ve akademik tartışmaların daha geniş bir kitleye yayılmasına olanak tanır. Ancak bu çeviri süreci, yalnızca bir dil aktarımı değil; aynı zamanda bir bilimsel sorumluluk anlamına gelir.
Bu yazıda, CSE stilinde çeviri eserlerin nasıl kaynak gösterileceği, hangi bilgilerin zorunlu olduğu, çevirmen katkılarının nasıl ifade edileceği, metin içi atıf kuralları, açık erişimli çeviri içeriklerin gösterimi, tez ve rapor çevirileri ile ilgili özel durumlar, sık yapılan hatalar ve etik kurallar detaylı şekilde sunulmuştur.
Doğru bir çeviri kaynak gösterimi, yalnızca yazının teknik bütünlüğünü sağlamaz; aynı zamanda akademik şeffaflık ve saygının da bir göstergesidir. Her bilim insanı, kullandığı bilginin sadece içeriğine değil, kime ait olduğuna ve nasıl çevrildiğine de dikkat etmelidir. Çevirmenler akademik sürecin görünmeyen kahramanlarıdır ve bu katkılarının CSE formatında doğru biçimde belirtilmesi bilimsel saygının temelidir.
Sonuç olarak, çeviri eserler bilimsel metinlerde bir köprü işlevi görür. Bu köprünün güvenilirliği, CSE gibi standartlara uyularak oluşturulan sağlam temellerle mümkündür. Her kaynak, bir saygıdır; ve çeviri kaynaklar, bu saygının iki dile birden uzanan şeklidir.
Akademi Delisi, eğitim ve akademik destek alanında kapsamlı hizmetler sunan öncü bir platformdur. Öğrencilerin akademik başarılarına yön verirken, onları bilgiyle buluşturmayı ve potansiyellerini en üst düzeye çıkarmayı amaç edinmiş bir ekibiz. Sitemiz bünyesinde ödevlerden projelere, tezlerden makalelere kadar geniş bir yelpazede destek sağlıyoruz. Alanında uzman yazarlarımız, öğrencilere özgün içerikler sunarken, aynı zamanda onlara araştırma, analiz ve yazım konularında rehberlik ederek kendilerini geliştirmelerine yardımcı oluyor.
Akademik hayatın zorluklarıyla başa çıkmak artık daha kolay. Akademi Delisi olarak, öğrencilere sadece ödevlerinde değil, aynı zamanda araştırma projelerinde, tez çalışmalarında ve diğer akademik gereksinimlerinde de destek sağlıyoruz. Sunduğumuz kaliteli hizmetler sayesinde öğrenciler zamanlarını daha verimli bir şekilde kullanabilirler. Uzman ekibimiz, her bir öğrencinin ihtiyaçlarına özel çözümler üreterek, onların akademik hedeflerine ulaşmalarına katkı sağlar.
Gelişmiş kaynaklara erişimden akademik yazım kurallarına, araştırma yöntemlerinden kaynakça oluşturmaya kadar her aşamada öğrencilere destek sunan Akademi Delisi, eğitimde yeni bir perspektif sunuyor. Amacımız, öğrencilere sadece geçici çözümler değil, aynı zamanda uzun vadeli öğrenme ve başarıya giden yolda rehberlik etmektir.
akademik çeviri atıf cse çeviri eser kaynakça cse çeviri kaynak atıf yapma çeviri kaynak etik kuralları çeviri kaynak yazımı cse çeviri metin cse citation çevrilmiş eser alıntı cse cse çeviri eser cse çeviri makale atıf cse çeviri metin kaynakça cse çevirmen adı nasıl yazılır cse çevirmen katkısı cse çevrilen kaynak gösterimi cse çevrilmiş kaynak örneği cse çevrilmiş kaynaklar cse çevrilmiş kitap kaynakça cse çevrilmiş kitap örnek cse çevrilmiş tez cse citation çeviri stil cse citation çeviride doğruluk cse citation çevrilmiş kaynak örneği cse citation dil farkı cse citation internet çeviri cse citation multiple translators cse citation open access translation cse citation translator cse foreign book citation cse kaynak çeviri katkı cse kaynak gösterme çeviri cse kaynak orijinal eser cse kaynak translated edition cse style akademik çeviri cse style çeviri etik cse style çeviri kitap cse style translated title cse translated article source cse translated chapter citation cse translated document cse translated ebook citation cse translated internet source cse translated reference cse translated report example cse translated source reference cse translated thesis citation cse translated work citation cse translation academic writing cse translator dipnot cse translator metin içi translated work ethics cse