Vancouver Sistemiyle Akademik Yabancı Kaynakları Listeleme

Akademik çalışmaların temelinde, farklı kaynaklardan derlenen bilgilerin sistematik biçimde analiz edilmesi yatar. Özellikle uluslararası düzeyde yapılan araştırmalarda, yabancı dillerde yayımlanmış kaynaklara başvurmak, çalışmanın niteliğini ve geçerliliğini artırır. Ancak bu tür kaynakların doğru biçimde alıntılanması ve listelenmesi, akademik dürüstlük açısından kritik bir zorunluluktur. Yabancı kaynakların yazım formatında yapılacak hatalar, araştırmanın bilimsel geçerliliğini gölgeleyebilir. İşte bu noktada Vancouver atıf sistemi, yabancı kaynakların sistemli, net ve akademik standartlara uygun biçimde listelemesini mümkün kılar. Bu yazıda, Vancouver formatı kullanılarak yabancı kaynakların akademik çalışmalarda nasıl listeleneceği, örneklerle ve detaylı ipuçlarıyla ele alınacaktır.

Yabancı Kaynakların Vancouver Formatında Gösterimi: Temel Kurallar

Vancouver sistemi, referansların metin içerisinde numaralandırılarak verilmesini ve kaynakça bölümünde aynı sıra ile listelenmesini esas alır. Yabancı kaynakların listelenmesinde de aynı kurallar geçerlidir, ancak dikkat edilmesi gereken bazı özel noktalar vardır:

• Yazar adlarının orijinal biçimi korunur.

• Kitap ve makale adları özgün dilde verilir, çevrilmez.

• Dergi adları kısaltmalarıyla birlikte verilir.

• Yayın yeri ve yayıncı bilgileri orijinal dilde yazılır.

• Alfabetik sıralama yapılmaz, atıf sırasına göre dizilir.

Yabancı Makaleler İçin Örnek Vancouver Atıfı

Metin içi kullanım:

Yapılan deneysel çalışmalarda kan basıncı değişimlerinin belirgin olduğu gözlemlenmiştir [5].

Kaynakçada gösterim:

5. Müller A, Schreiber T. Blutdruckmessung und Herzfrequenz. Z Klin Med. 2016;172(2):112-118.

Açıklama: Alman bir makalenin başlığı çevrilmeden, dergi adı kısaltılarak verilmiştir.

Yabancı Kitaplar İçin Vancouver Formatı Örneği

Kaynakça formatı:

Yazar Soyadı Adının Baş Harfi. Kitap adı. Baskı. Yayın yeri: Yayıncı; Yıl.

Örnek:

6. Foucault M. Surveiller et punir: Naissance de la prison. Paris: Gallimard; 1975.

Açıklama: Fransızca kitap adı aynen korunmuş, çeviri yapılmamıştır.

Editörlü Yabancı Kitap Bölümleri İçin Vancouver Örneği

Örnek:

7. Garcia A. Mental health in adolescents. In: Johnson P, editor. Global Psychiatry: Challenges and Strategies. Oxford: Oxford University Press; 2021. p. 45-60.

Açıklama: İngilizce bir kitapta yer alan bölümün yazarı, editörü, yayınevi gibi tüm bilgiler format kurallarına uygun şekilde verilmiştir.

Çevrilen Yabancı Kaynaklar Nasıl Gösterilir?

Eğer yabancı bir eser Türkçeye çevrilmiş haliyle kullanıldıysa, Vancouver formatında bu da açıkça belirtilmelidir.

Örnek:

8. Jung CG. İnsan ve Sembolleri. (Çev. E. Arslan). İstanbul: Say Yayınları; 2005.

Açıklama: Eserin orijinal dili verilmez; çevrilmiş hali, çevirmenin adı ve yayınevi bilgisiyle birlikte yazılır.

İnternet Üzerinden Ulaşılan Yabancı Kaynaklar

Giderek artan dijitalleşme süreciyle birlikte, yabancı kaynakların birçoğuna çevrimiçi erişilmektedir. Vancouver formatında bu tür kaynaklar belirtilirken erişim adresi ve tarihi mutlaka yazılmalıdır.

Örnek:

9. WHO. Mental health action plan 2013-2020 [Internet]. Geneva: World Health Organization; 2013 [cited 2025 Jul 20]. Available from: https://www.who.int/mental_health/publications/action_plan/en/

Açıklama: “Internet” ibaresi yer almalı, erişim tarihi ve bağlantı açık biçimde yazılmalıdır.

Dergi Adlarının Kısaltılması Konusunda Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Dergi adları, Index Medicus gibi uluslararası dizinlerdeki kısaltmalarla yazılmalıdır.

• Kısaltma bilinmiyorsa, PubMed Journals Database gibi kaynaklardan doğrulama yapılabilir.

• Örnek: The New England Journal of Medicine → N Engl J Med

Yabancı Kaynakların Atıf Sıralaması Nasıl Belirlenir?

• İlk olarak metin içinde ilk geçen kaynağa [1] numarası verilir.

• Takip eden her yeni kaynak için sırayla numara artar.

• Metin içerisinde birden fazla kez aynı kaynağa atıf yapılırsa aynı numara kullanılır.

• Kaynakçada ise sadece bir kez listelenir.

Yabancı Kaynakların Akademik Değerlendirme Sürecine Etkisi

Yabancı kaynak kullanımı, özellikle şu konularda akademik çalışmaların değerini artırır:

• Küresel bilgi havuzuna katkı sağlama.

• Literatür taramasında çeşitlilik sunma.

• Uluslararası terminolojinin kullanılmasına olanak tanıma.

• Tez, makale ve raporların özgünlük seviyesini yükseltme.

Bu nedenle Vancouver formatında yapılan yabancı kaynak listeleri, akademik değerlendirme sürecinde kalite göstergesi olarak değerlendirilir.

Yabancı Kaynakların Vancouver Formatında Listelenmesini Kolaylaştıran Araçlar

• Zotero: Tarayıcı eklentisi sayesinde yabancı kaynakları otomatik olarak algılar ve Vancouver stiliyle dışa aktarır.

• Mendeley: Özellikle makale ve e-kitap formatlarındaki yabancı kaynakları içeri aktarır ve referans olarak listeler.

• EndNote: Yabancı dergiler için entegre edilmiş kısaltma sistemleri sayesinde otomatik atıf önerir.

• Google Scholar: APA dışındaki stiller arasında Vancouver stili de gösterilebilir.

Sonuç

Vancouver formatı, sadece yerli değil aynı zamanda yabancı kaynakların da etkili biçimde sunulmasını sağlar. Akademik disiplinin bir göstergesi olan kaynak gösterme işlemi, özellikle uluslararası yayınların doğru şekilde listelenmesiyle bilimsel üretimin kalitesini doğrudan etkiler. Öğrenciler, araştırmacılar ve akademik yazarlar, yabancı kaynaklardan faydalanırken Vancouver sistemini doğru uygulayarak hem çalışmaları zenginleştirir hem de akademik etikle tam uyumlu içerikler üretirler. Özellikle çok kaynaklı, disiplinlerarası araştırmalarda yabancı kaynaklara yapılan doğru atıflar, metnin güvenilirliğini artırırken aynı zamanda araştırmacının kaynaklara hâkimiyetini de kanıtlar. Kısacası, Vancouver sistemiyle akademik yabancı kaynakları listelemek, bilimsel yazımın evrensel bir parçasıdır ve bu standarda uymak, her araştırmacı için bir sorumluluktur.

Akademi Delisi, eğitim ve akademik destek alanında kapsamlı hizmetler sunan öncü bir platformdur. Öğrencilerin akademik başarılarına yön verirken, onları bilgiyle buluşturmayı ve potansiyellerini en üst düzeye çıkarmayı amaç edinmiş bir ekibiz. Sitemiz bünyesinde ödevlerden projelere, tezlerden makalelere kadar geniş bir yelpazede destek sağlıyoruz. Alanında uzman yazarlarımız, öğrencilere özgün içerikler sunarken, aynı zamanda onlara araştırma, analiz ve yazım konularında rehberlik ederek kendilerini geliştirmelerine yardımcı oluyor.

Akademik hayatın zorluklarıyla başa çıkmak artık daha kolay. Akademi Delisi olarak, öğrencilere sadece ödevlerinde değil, aynı zamanda araştırma projelerinde, tez çalışmalarında ve diğer akademik gereksinimlerinde de destek sağlıyoruz. Sunduğumuz kaliteli hizmetler sayesinde öğrenciler zamanlarını daha verimli bir şekilde kullanabilirler. Uzman ekibimiz, her bir öğrencinin ihtiyaçlarına özel çözümler üreterek, onların akademik hedeflerine ulaşmalarına katkı sağlar.

Gelişmiş kaynaklara erişimden akademik yazım kurallarına, araştırma yöntemlerinden kaynakça oluşturmaya kadar her aşamada öğrencilere destek sunan Akademi Delisi, eğitimde yeni bir perspektif sunuyor. Amacımız, öğrencilere sadece geçici çözümler değil, aynı zamanda uzun vadeli öğrenme ve başarıya giden yolda rehberlik etmektir.

İçerik Üreticisi

Biyografinin Tamamını Gör