CSE’de İngilizce ve Diğer Dillerde Kaynaklar
Bilimsel araştırmalar günümüzde yalnızca tek bir dile ait kaynaklarla sınırlı kalmamaktadır. Küreselleşen bilgi ortamında araştırmacılar, farklı dillerde yayımlanmış literatürlere başvurmak zorunda kalabilirler. Bu noktada, çok dilli kaynakların akademik çalışmalara nasıl dahil edileceği, özellikle kaynak gösterim stilleri açısından önem kazanır. CSE (Council of Science Editors) yazım stilinde, yalnızca İngilizce değil, diğer dillerdeki kaynakların da doğru, tutarlı ve erişilebilir biçimde gösterilmesi için belirli kurallar ve öneriler geliştirilmiştir.
Çok dilli bilimsel yazımda en sık karşılaşılan sorular şunlardır:
-
Kaynağın dili farklıysa CSE’ye göre nasıl yazılır?
-
Çeviri yapılmalı mı? Orijinal başlık korunmalı mı?
-
Metin içinde ve kaynakçada dil farkı nasıl belirtilir?
-
Türkçe bir kitap veya makale İngilizce yazılmış metne nasıl entegre edilir?
Bu yazıda, CSE formatına göre İngilizce dışındaki dillerde yazılmış kaynakların nasıl gösterileceği, çeviri başlık kullanımı, metin içi atıf biçimleri, çeviri ve orijinal metin ayrımı, yaygın diller için uygulamalı örnekler, sık yapılan hatalar ve etik çeviri kuralları detaylı olarak sunulacaktır.
CSE’de Çok Dilli Kaynak Gösteriminin Temel Kuralları
-
Kaynağın orijinal başlığı korunur, çevrilmez.
-
Kaynak dili İngilizce değilse, parantez içinde dil belirtilir: (in Turkish), (in German) vb.
-
Metin içinde çeviri yapılabilir, ancak kaynakçada özgün hali yazılmalıdır.
-
Başlık çevirisi gerekiyorsa, köşeli parantez içinde verilir: [Title in English]
-
Kurumsal yazar varsa, orijinal dildeki ismi değiştirilmez.
CSE Kaynakçada Farklı Dillerde Kaynak Yazımı
1. Türkçe Kaynak (İngilizce Yazılmış Bir Makalede)
Kaynakça Formatı:
Yılmaz A. 2021. Küresel ısınmanın tarım üzerindeki etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi. 17(3):120–135. (in Turkish)
Alternatif (başlık çevirisi gerekiyorsa):
Yılmaz A. 2021. [The impact of global warming on agriculture]. Tarım Bilimleri Dergisi. 17(3):120–135. (in Turkish)
2. Almanca Kitap Kaynağı
Müller H. 2018. Biotechnologie im Alltag. Berlin (DE): Springer Verlag. (in German)
3. Fransızca Makale
Dupont C. 2015. Études environnementales et politiques publiques. Rev Fr Environ. 12(1):25–39. (in French)
4. Arapça veya Kiril Alfabesiyle Yazılmış Kaynak
Ahmed M. 2017. [Water policy in the Middle East]. Amman (JO): Jordanian Research Council. (in Arabic)
Ivanov P. 2019. [Ecology and urban planning]. Moscow (RU): State University Press. (in Russian)
CSE Metin İçi Atıf – Farklı Dillerde Kaynaklar
CSE metin içi atıfta, kaynak dili fark etmeksizin soyad ve yıl kullanılır. Ancak gerekirse, başlık veya konuya dair kısa çeviri parantez içinde metne eklenebilir.
Örnek:
Türkiye’de tarımsal verimliliğin düşüşü, iklim değişikliğine bağlı olarak belirginleşmektedir (Yılmaz 2021).
Müller (2018), biyoteknolojinin günlük yaşam üzerindeki etkilerini tartışmıştır.
Çok Dilli Kaynaklarda “in” Etiketi Kullanımı
-
Kaynak İngilizce değilse parantez içinde dil belirtilir.
-
CSE stilinde bu, “in Turkish”, “in Spanish”, “in Arabic” gibi gösterilir.
-
Dikkat: Bu ifade sadece kaynakçada yer alır, metin içinde tekrar edilmez.
Başlık Çevirisi Yapılması Gereken Durumlar
-
Okuyucunun orijinal başlığı anlayamayacağı durumlarda
-
Kaynak İngilizce olmayan bir makalede İngilizceye uyarlanıyorsa
-
Blog, rapor, genel okuyucuya yönelik metinlerde açıklayıcılık sağlamak isteniyorsa
Kural: Çeviri, köşeli parantez içinde verilir ve italik yapılmaz.
CSE’de Çok Dilli Kaynak Gösteriminin Etik Kuralları
-
Çeviri yapılıyorsa birebir doğru çeviri yapılmalı, yorum eklenmemelidir.
-
Kısaltmalar veya başlıkta sadeleştirme yapılmamalıdır.
-
Çevirisi yapılan başlık orijinal başlığın hemen ardından verilmelidir.
-
Makalenin dili farklı olsa bile, içerik bağlamı değiştirilmemelidir.
-
Parantez içindeki dil bilgisi mutlaka yazılmalıdır.
Zotero ve EndNote ile Farklı Dilde Kaynak Girişi
-
Language: Kaynak dili seçilmeli (örn. Turkish, German)
-
Title: Orijinal başlık
-
Short Title / Extra: [İngilizce başlık çevirisi] (isteğe bağlı)
-
Extra alanında: (in Turkish), (in French) bilgisi eklenebilir
Sık Yapılan Hatalar ve CSE’ye Göre Doğru Kullanım
| Hatalı Kullanım | Açıklama | Doğru Kullanım |
|---|---|---|
| Tarım Bilimleri Dergisi – Agriculture J. | Dergi adı çevrilmiş | Tarım Bilimleri Dergisi. (in Turkish) |
| “Impact of Climate Change…” (Yılmaz 2021) | Çevrilmiş başlık kullanılmış | [The impact of climate change] (Yılmaz 2021) |
| Dili hiç belirtilmemiş | Okur kaynağın dilini bilemez | … 120–135. (in Turkish) |
| Başlık hem çevrilmiş hem orijinali verilmemiş | Bilgi kaybı var | [Translated Title]. Orijinal dergi, sayfa. (in X) |
Uygulamalı Örnek – Kaynakça Listesi (Karışık Diller)
-
Yılmaz A. 2021. Küresel ısınmanın tarım üzerindeki etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi. 17(3):120–135. (in Turkish)
-
Müller H. 2018. Biotechnologie im Alltag. Berlin (DE): Springer Verlag. (in German)
-
Dupont C. 2015. Études environnementales et politiques publiques. Rev Fr Environ. 12(1):25–39. (in French)
-
Ahmed M. 2017. [Water policy in the Middle East]. Amman (JO): Jordanian Research Council. (in Arabic)
Sonuç
Bilimsel bilginin sınırları dilin sınırlarını aşar. Ancak diller arası geçişin bilimsel metinlerde düzenli ve etik bir biçimde yapılması, bilgiyi erişilebilir kılmak kadar, onu güvenilir de kılar. CSE yazım stili, İngilizce dışındaki kaynakların bilimsel metinlere doğru şekilde dahil edilmesi için açık kurallar sunarak, çok dilli akademik yazının standardını sağlar.
Bu yazıda, CSE formatına göre İngilizce ve diğer dillerdeki kaynakların nasıl gösterileceği, başlık çevirisinin nasıl yapılacağı, metin içi atıfların dili nasıl etkilemeyeceği, hangi durumlarda hangi etiketlerin (in Turkish, in French vb.) kullanılacağı ve çok dilli yazımda yapılan hataların nasıl düzeltileceği detaylı şekilde ele alınmıştır.
Sonuç olarak, bilimsel yazımda kaynak yalnızca bilgiye değil, o bilginin üretildiği dile de saygıdır. Bir kaynağın yalnızca ne söylediğini değil, hangi dille, hangi bağlamda söylediğini de korumak, akademik yazarlığın ayrılmaz bir parçasıdır. CSE stili, bu saygıyı pratik biçimsel kurallarla yazarın işini kolaylaştırarak destekler.
Bilimin dili evrensel olabilir, ancak kaynakların dili yereldir. Bu yerelliği doğru sunan her metin, evrensel geçerlilik kazanır.
Akademi Delisi, eğitim ve akademik destek alanında kapsamlı hizmetler sunan öncü bir platformdur. Öğrencilerin akademik başarılarına yön verirken, onları bilgiyle buluşturmayı ve potansiyellerini en üst düzeye çıkarmayı amaç edinmiş bir ekibiz. Sitemiz bünyesinde ödevlerden projelere, tezlerden makalelere kadar geniş bir yelpazede destek sağlıyoruz. Alanında uzman yazarlarımız, öğrencilere özgün içerikler sunarken, aynı zamanda onlara araştırma, analiz ve yazım konularında rehberlik ederek kendilerini geliştirmelerine yardımcı oluyor.
Akademik hayatın zorluklarıyla başa çıkmak artık daha kolay. Akademi Delisi olarak, öğrencilere sadece ödevlerinde değil, aynı zamanda araştırma projelerinde, tez çalışmalarında ve diğer akademik gereksinimlerinde de destek sağlıyoruz. Sunduğumuz kaliteli hizmetler sayesinde öğrenciler zamanlarını daha verimli bir şekilde kullanabilirler. Uzman ekibimiz, her bir öğrencinin ihtiyaçlarına özel çözümler üreterek, onların akademik hedeflerine ulaşmalarına katkı sağlar.
Gelişmiş kaynaklara erişimden akademik yazım kurallarına, araştırma yöntemlerinden kaynakça oluşturmaya kadar her aşamada öğrencilere destek sunan Akademi Delisi, eğitimde yeni bir perspektif sunuyor. Amacımız, öğrencilere sadece geçici çözümler değil, aynı zamanda uzun vadeli öğrenme ve başarıya giden yolda rehberlik etmektir.
cse başka dilde kaynak cse başlık çeviri cse uyumlu cse başlık çeviri nasıl yapılır cse bibliography multilingual cse citation in french cse citation in german cse citation language abbreviation cse citation mixed language cse citation title translation cse citation translated source cse çok dilli kaynak cse dil etiketi cse english nonenglish source cse foreign language article cse international citation rules cse kaynak başlığı çeviri cse kaynak başlığı çeviri örneği cse kaynak dili belirtme cse kaynak dili belirtme in cse kaynak dili etiketi cse kaynak dili nasıl gösterilir cse kaynak dili parantez cse kaynak farklı dilde cse kaynak gösteriminde dil cse kaynak in arabic cse kaynak in russian cse kaynak in spanish cse kaynak in turkish cse kaynak title çeviri cse kaynakça çok dilli örnek cse kaynakça farklı dil cse kaynaklarda çeviri başlık cse language format cse language in citation cse other language citation cse reference foreign source cse reference non english cse reference style other language cse rusça kaynak yazımı cse style in turkish title cse style language note cse style translation cse translated title citation cse translated title in brackets cse türkçe kaynak yazımı cse turkish article english writing cse yazım dil etiketleri cse yazım kuralları dil